Last modified on 4 नवम्बर 2023, at 14:53

आईना / सिल्विया प्लाथ

अनिल जनविजय (चर्चा | योगदान) द्वारा परिवर्तित 14:53, 4 नवम्बर 2023 का अवतरण

(अंतर) ← पुराना अवतरण | वर्तमान अवतरण (अंतर) | नया अवतरण → (अंतर)

रुपहला और सटीक, मैं नहीं रखता कोई पूर्वाग्रह
जो कुछ भी देखता हूँ, समा लेता हूँ खुद में अविलम्ब
हूबहू वैसा ही, प्रेम या नापसन्दगी से अप्रभावित
मैं क्रूर नहीं बस सच्चा हूँ
एक नन्हे से देवता की आँख जैसा चौकोर
मैं अक्सर निमग्न रहता हूँ ध्यान में अपने सामने वाली दीवार को देखकर
यह गुलाबी और चितकबरा है, मैंने इसे इतने लम्बे अरसे से देखा है
कि यह मुझे लगता है मेरे हृदय का ही एक अंश लेकिन झिलमिलाता हुआ
चेहरे और अन्धकार हमें करते रहते हैं विलग अक्सर

अब मैं हूँ एक झील, एक औरत झुकी हुई है मुझ पर
उसे तलाश है अपने अस्तित्व की मेरे विस्तार में
फिर वह उनकी तरफ देखती है जो कहते हैं उससे झूठ, चाँद और मोमबत्तियाँ
मैं देखता हूँ उसकी पीठ ख़ुद की तरफ़ और पूरी ईमानदारी से करता हूँ उसे भी प्रतिबिम्बित
उसके आँसू और हाथों की अकुलाहट मुझे ईनाम की तरह मिलते हैं
मैं जरूरी हूँ उसके लिए, वह जाती है वापस बार–बार आने के लिए
हर सुबह अन्धेरे के बाद देखता हूँ मैं उसका ही चेहरा
मुझमें खो दी हैं उसने एक युवती और मुझसे ही एक बूढ़ी होती औरत बढ़ती है उसकी ओर
दिन-प्रतिदिन एक भयंकर मछ्ली की तरह

मूल अंग्रेज़ी से अनुवाद : रश्मि भारद्वाज
अब इसी कविता का गुजराती में अनुवाद पढ़िए
             સિલ્વિયા પ્લાથ
                    દર્પણ

હું છું રૂપેરી અને સુસ્પષ્ટ, પૂર્વધારણાઓથી મુક્ત.
જે કંઈ દેખું એ ગ્રસી લઉં છું તરત જ,
જેવું છે એવું જ, પ્રેમ કે અણગમાથી ઝાંખું કર્યા વગર.
ક્રૂર નથી હું, માત્ર યથાર્થ છું-
ચતુષ્કોણ નેત્ર, કોઇ નાનકડા દેવતાનું.
મોટા ભાગનો કાળ વ્યતીત કરું છું સામેની દીવાલનું મનન કરવામાં.
ગુલાબી છે એ, અને છાંટણાંવાળી. મેં એને એટલી નિહાળ્યા કરી છે
કે મારા હૃદયનો હિસ્સો માની બેસું છું એને, પણ એ કંપી ઉઠે છે.
અમને અલગ કર્યા કરે છે વારંવાર, ચહેરા અને અંધકાર.
અને હવે હું સરોવર છું. એક નારી ઝૂકે છે મારા પર,
પોતે ખરેખર કોણ છે એની શોધ મારા ઊંડાણોમાં કરવા.
પછી એ વળી જાય છે તરત, મીણબત્તી કે ચંદ્ર જેવા જૂઠાબોલા તરફ.
પીઠ એની દેખું છું હું, ને એને નિખાલસ પ્રતિબિંબું છું.
મને એ ઈનામ આપે છે, અશ્રુ અને અશાંત હાથોનું.
હું એના માટે મહત્વપૂર્ણ છું. એ આવે છે, જાય છે.
રોજ સવારે અંધકારની જગ્યા લે છે એના ચહેરા.
એક બાલિકાને ડૂબાડી છે એણે મારી અંદર, અને મારા પેટાળમાંથી એક વૃદ્ધા
રોજ રોજ ખેંચાઈ આવે છે એના તરફ, કોઇ ભયાનક મત્સ્યની માફક.

मूल अंग्रेज़ी से गुजराती में अनुवाद : नन्दिता मुनि

अब यही कविता मूल अँग्रेज़ी में पढ़िए
                 Sylvia Plath
                     Mirror

I am silver and exact. I have no preconceptions.
Whatever I see I swallow immediately
Just as it is, unmisted by love or dislike.
I am not cruel, only truthful-
The eye of the little god, four cornered.
Most of the time I meditate on the opposite wall.
It is pink, with speckles. I have looked at it so long
I think it is a part of my heart. But it flickers.
Faces and darkness separate us over and over.

Now I am a lake. A woman bends over me,
Searching my reaches for what she really is.
Then she turns to those liars, the candles or the moon.
I see her back, and reflect it faithfully.
She rewards me with tears and an agitation of hands.
I am important to her. She comes and goes.
Each morning it is her face that replaces the darkness.
In me she has drowned a young girl, and in me an old woman
Rises toward her day after day, like a terrible fish.