मान्छेले मान्छेको रगत बगाउन जानेको धेरै धेरै वर्षपछि
आफ्नो रक्तरंजित पानाहरूलाई हतार हतार पल्टाउँदै
नयाँ, सफा, चम्किलो पानामा इतिहासले लेख्यो
“मेड्रिड
२३ दिसंबर १६३६... ... ...
पहिलो पल्ट युद्धको मैदानमा एउटा मान्छे
घायलहरूमा जीवनदायी रगत सञ्चार गराउन उभियो
रगत बगाउन होइन ।"
डाक्टर नर्मन बेथ्यून !
कसरी बिर्सन सक्छन् स्पेनका भूमिगत ट्र'चहरूले
कसरी विर्सन सक्छन् चीनका होपेई र येनानले
कसरी बिर्सन सक्छन् तिमीले धेरै वेरै माया गरेको ग्राभेनहर्स्ट र बोवेकले
त्यो अग्लो पातलो शरीर
युगका विसंगतिले कुँदेको गम्भिर अनुहार
पीडित र असहाय मानवताको प्रेमले धपक्क बलेका आँखाहरू
र तिम्रा अचम्मका हातहरू
जसबाट बिस्तारै जीवन छिर्ने गर्थ्यो
अपरेशन टेजुलमाथि, फोहर बस्तीहरूभित्र
युद्धका गंदानमा मृत्यु रूगेर बसेका मान्छेका आभाषहरूभित्र
प्यारो पाइ-चु-एन*
अन्तिम जीत तिम्री हुनेछ
अन्तिम जीत असल मान्छेहरूकै हुनेछ
अन्तिम जीत भोलिको सुन्दर संसार बनाउने मान्छेहरुको हुनेछ भन्ने
तिमीले राम्रोसँग बुझेका थियौं
तिमीलाई यो पनि थाहा थियो कि
तिनीहरू जो घाउ बनाउँछन्
तिनीहरू जो शान्तिप्रिय मानवहरूमाथि युद्ध थोपार्छन्
तिनीहरू जो स्वास्थ्यलाई महल र बंगलाहरूको पेवा बनाउन खोज्छन्
इतिहासले खन्न थालेको विशालकाय चिहानभित्र
एकदिन पुरिन वाध्य हुनेछन्
हो तिमीलाई राम्रसंग थाहा थियो
त्यसैले त एउटा सानो "स्काल्पेल" लिएर
शत्रुका असंख्य तरवारहरूसंग जुधेका थियौ
समस्त मानवजातिकै स्वतन्त्रताको निम्ति
अन्तिम युद्ध लडेका थियौ
जीवनभरि नै
तिमीले कठिन युद्ध लडी नै रह्यौ
क्यानाडामा क्षयरोग विरूद्ध
स्पेनमा नाजीहरूको अत्याचारको विरूद्ध
चीनमा जापानी साम्राज्यवादको विरूद्ध
तर घाउ बनाउनेहरूको विरुद्धको लडाईमा
तिम्रो सबैभन्दा कठिन लडाई
आफ्नै कमजोरीहरू विरूद्ध थियो
क्षयले खाएको तिम्रो शरीर
कुलिन वर्षीय मानसिकता विरूद्ध जसरी लड्यो
त्यसको दस्तावेज
आज पनि
तिम्रो “घुम्ने अस्पताल"अधि बढाउने संकल्प लिएका
तिम्रो सपनालाई आपने सपना बनाएका
वर्गचेतन डाक्टरहरुको मानसभित्र
शक्तिपुञ्ज झै आलोकित छ
जुझारू शोषित वर्ग
आज पनि शत्रुहरू विरूद्ध जाइलाग्दा
जीवन शक्तिले ओतप्रोत तिम्रा कथाहरू
सुन्ने सुनाउने गर्छन्
तिम्रा सम्झनाका गीतहरू
यस देशका कविका मुटु हुँदै
विप्लवी योद्धाहरूका नसा नसामा
अविरल बगिरहेछन्
चीन, स्पेन र क्यानाडामा मात्र होइन
प्यारो बेथ्यून !
संसारका न्यायप्रेमी मानवहरूको धुकधुकीमा
तिमी जीवित छौ
स्पन्दित छौ
अन्तर्राष्ट्रियताको कहिल्यै ननिभ्ने प्रेरणा बनेर ।
०००
* डा. बेथ्यूनको चीनिया जनताले बोलाउने नाम ।