आया नन्दकिशोर / सुरजीत पातर / अनिल जनविजय
नौकरी के पीछे-पीछे
आया नन्दकिशोर
चल के दूर बिहार से
सियालदाह गाड़ी में बैठकर
जिसमें सवार थे और भी लोग
रामकली भी उसके साथ थी
उसकी सुघड़ लुगाई
लुधियाना के पास ही
एक गाँव बहेवाल में
उन्होंने अपनी जड़ जमाई ।
फिर उस जड़ से अंकुर निकला
रामकली के गर्भ से
उनकी बेटी का जन्म हुआ
जिसका नाम उन्होंने रखा — माधुरी
कल ही वह माधुरी मुझे दी दिखाई
गाँव के स्कूल में
बालों में रिबन की गाँठें बाँधे
एक ख़ूबसूरत तख़्ती थी उसके पास
जिसपर पंजाबी की बारहखड़ी में
वो लिख रही थी —
क ख ग घ ड ...
गुरमुखी की बारहखड़ी में
तुम लिख रही हो — क ख ग घ ड ...?
कितना गहरा रिश्ता है
इन अक्षरों का और उस नौकरी का
पर इसी गाँव के लाड़ले
अचार सिंह के पोते
अपने पिता की कार में बैठकर
गाँव से लुधियाना आकर
एक कॉन्वेंट स्कूल में
सीख रहे हैं — ए बी सी डी ...
ए बी सी डी ... सीख रहे हैं
अचार सिंह के पोते ?
कितना गहरा रिश्ता है
इन अक्षरों का और आकांक्षाओं का ।
नौकरी के पीछे-पीछे
आया नन्दकिशोर
चल के दूर बिहार से
सियालदाह गाड़ी में बैठकर ।
पंजाबी से अनुवाद : अनिल जनविजय
—
लीजिए, अब यही कविता मूल पंजाबी में पढ़िए
ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ
ਆਇਆ ਨੰਦ ਕਿਸ਼ੋਰ
ਪਿੱਛੇ ਪਿੱਛੇ ਰਿਜ਼ਕ ਦੇ
ਆਇਆ ਨੰਦ ਕਿਸ਼ੋਰ
ਚੱਲ ਕੇ ਦੂਰ ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ
ਗੱਡੀ ਬੈਠ ਸਿਆਲਦਾ
ਨਾਲ ਬਥੇਰੇ ਹੋਰ
ਰਾਮ ਕਲੀ ਵੀ ਨਾਲ ਸੀ
ਸੁਘੜ ਲੁਗਾਈ ਓਸ ਦੀ
ਲੁਧਿਆਣੇ ਦੇ ਕੋਲ ਹੀ
ਇਕ ਪਿੰਡ ਬਾੜੇਵਾਲ ਵਿਚ
ਜੜ੍ਹ ਲੱਗੀ ਤੇ ਪੁੰਗਰੀ
ਰਾਮ ਕਾਲੀ ਦੀ ਕੁੱਖ ਚੋਂ
ਜਨਮੀ ਬੇਟੀ ਓਸਦੀ
ਨਾਂ ਧਰਿਆ ਸੀ ਮਾਧੁਰੀ
ਕੱਲ ਮੈਂ ਦੇਖੀ ਮਾਧੁਰੀ
ਓਸੇ ਪਿੰਡ ਸ੍ਕੂਲ ਵਿੱਚ
ਗੁੱਤਾਂ ਬੰਨ ਕੇ ਰਿਬਨ ਵਿਚ
ਸੋਹਣੀ ਪੱਟੀ ਪੋਚ ਕੇ
ਊੜਾ ਐੜਾ ਲਿਖ ਰਹੀ
ਊੜਾ ਐੜਾ ਲਿਖ ਰਹੀ ?
ਬੇਟੀ ਨੰਦ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦੀ
ਕਿੰਨਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਸਾਕ ਹੈ
ਅੱਖਰਾਂ ਦਾ ਤੇ ਰਿਜ਼ਕ ਦਾ !!
ਏਸੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲਾਡਲੇ
ਪੋਤੇ ਅੱਛਰ ਸਿੰਘ ਦੇ
ਆਪਣੇ ਪਿਓ ਦੀ ਕਾਰ ਵਿਚ
ਬਹਿ ਲੁਧਿਆਣੇ ਆਂਵਦੇ
ਕੌਨਵੇਂਟ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ
ਏ ਬੀ ਸੀ ਡੀ ਸਿੱਖਦੇ
ਏ ਬੀ ਸੀ ਡੀ ਸਿੱਖਦੇ
ਪੋਤੇ ਅੱਛਰ ਸਿੰਘ ਦੇ
ਕਿੰਨਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਸਾਕ ਹੈ
ਅੱਖਰ ਅਤੇ ਅਕਾਂਖਿਆ
ਪਿੱਛੇ ਪਿੱਛੇ ਰਿਜ਼ਕ
ਆਇਆ ਨੰਦ ਕਿਸ਼ੋਰ
ਚੱਲ ਕੇ ਦੂਰ ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ
ਗੱਡੀ ਬੈਠ ਸਿਆਲਦਾ