भारत की संस्कृति के लिए... भाषा की उन्नति के लिए... साहित्य के प्रसार के लिए

"मनको गीत / सुमन पोखरेल" के अवतरणों में अंतर

Kavita Kosh से
यहाँ जाएँ: भ्रमण, खोज
छो
 
पंक्ति 8: पंक्ति 8:
 
{{KKCatNepaliRachna}}
 
{{KKCatNepaliRachna}}
 
<poem>
 
<poem>
 
 
 
फुटूँ म आफूबाट
 
फुटूँ म आफूबाट
 
टुक्रियूँ मेरो सम्पूर्णताका एकएक अवयवहरूमा  
 
टुक्रियूँ मेरो सम्पूर्णताका एकएक अवयवहरूमा  
पंक्ति 22: पंक्ति 20:
 
आफूबाट फुकालेर आफ्ना निर्मितिहरू
 
आफूबाट फुकालेर आफ्ना निर्मितिहरू
 
देखाइदिऊँ विनिर्माणको एउटा साक्षात् नमूना
 
देखाइदिऊँ विनिर्माणको एउटा साक्षात् नमूना
डेरिडालाई।
+
डेरिडालाई ।
 +
 
 
मबाट भत्किएको एक अंश, एउटा मान्छे
 
मबाट भत्किएको एक अंश, एउटा मान्छे
हिँडिरहोस् सडकमा लम्र्याङ्लउम्य्राङ्‍,
+
हिँडिरहोस् सडकमा लम्र्याङ्लम्य्राङ्‍,
 
बोलिरहोस् अज्ञानले भरिपूर्ण भएर सभाहरूमा,
 
बोलिरहोस् अज्ञानले भरिपूर्ण भएर सभाहरूमा,
 
दुनियाँका तमाम खबरहरू हालेर मथिङ्गलमा
 
दुनियाँका तमाम खबरहरू हालेर मथिङ्गलमा
 
समीक्षा गरिरहोस् र कराइरहोस् भीडहरू माझ,
 
समीक्षा गरिरहोस् र कराइरहोस् भीडहरू माझ,
निमग्न रहोस् आफ्नो लघुताको पूर्णतामा।
+
निमग्न रहोस् आफ्नो लघुताको पूर्णतामा ।
 
   
 
   
 
अर्को घोरिइरहोस्
 
अर्को घोरिइरहोस्
 
व्यापारका हिसाबकिताब र
 
व्यापारका हिसाबकिताब र
कर्मचारीका व्यक्तिगत फाइलहरूमा।
+
कर्मचारीका व्यक्तिगत फाइलहरूमा ।
 +
 
 
एउटा पढिरहोस्
 
एउटा पढिरहोस्
 
एउटा केटाकेटी खेलाइरहोस्
 
एउटा केटाकेटी खेलाइरहोस्
एउटा प्रेममा पौडिरहोस् आजीवन।
+
एउटा प्रेममा पौडिरहोस् आजीवन ।
 
   
 
   
 
मलाई मन नपरेको एउटा टुक्रो म
 
मलाई मन नपरेको एउटा टुक्रो म
कतै कोठाभित्र थुन्निइरहोस्।
+
कतै कोठाभित्र थुन्निइरहोस् ।
 
   
 
   
 
एउटा चोइटो
 
एउटा चोइटो
 
घरका भित्री आवरण सिँगार्न र
 
घरका भित्री आवरण सिँगार्न र
आवश्यकताका भोक मेटाउन लागोस्।
+
आवश्यकताका भोक मेटाउन लागोस् ।
 
भ्याउँदैन भने टुक्र्‌याओस् आफूलाई अझै
 
भ्याउँदैन भने टुक्र्‌याओस् आफूलाई अझै
 
तरकारी, मसलन्द, लत्ताकपडा
 
तरकारी, मसलन्द, लत्ताकपडा
 
इन्धन र अरू लठिबज्र हेर्ने
 
इन्धन र अरू लठिबज्र हेर्ने
ठेकेदार मान्छेहरूमा।
+
ठेकेदार मान्छेहरूमा ।
 +
 
 
एउटा भाग
 
एउटा भाग
 
मबाटै टुक्रिएको भन्नेसमेत बिर्सेर  
 
मबाटै टुक्रिएको भन्नेसमेत बिर्सेर  
हाकिमका हरेक मुर्ख्याईँमा थपडी बजाइरहोस्
+
हाकिमका हरेक मुर्ख्याईँमा थपडी बजाइरहोस्,
 
हल्लाइरहोस् टाउको र
 
हल्लाइरहोस् टाउको र
व्यस्त रहोस् कठपुतली चालहरूमा।
+
व्यस्त रहोस् कठपुतली चालहरूमा ।
 
   
 
   
 
एउटाले जिम्मा लेओस्
 
एउटाले जिम्मा लेओस्
टेलिभिजन, रेडियो र अखवारहरू।
+
टेलिभिजन, रेडियो र अखवारहरू ।
 
   
 
   
 
आफन्त र परिचितहरूका हालखबर घोकेर बसोस् एउटा  
 
आफन्त र परिचितहरूका हालखबर घोकेर बसोस् एउटा  
 
सन्चोबिसन्चोका औपचारिकता पुर्‍याइरहोस्
 
सन्चोबिसन्चोका औपचारिकता पुर्‍याइरहोस्
कहाँ?, के?, कसो?का चासोहरूमा रुमल्लिरहोस्
+
कहाँ?, के?, कसो?, का चासोहरूमा रुमल्लिरहोस्
सोर्होसंस्कार र जन्मदिनहरूमा सहभागिता जनाइरहोस्।
+
सोर्‍हसंस्कार र जन्मदिनहरूमा सहभागिता जनाइरहोस् ।
 
   
 
   
 
अर्को
 
अर्को
आफ्ना गतिहीनताका अ-खबरहरू भट्याइरहोस्।
+
आफ्ना गतिहीनताका अ-खबरहरू भट्याइरहोस् ।
गोष्ठि, जमघट र केजातिहुँधो धाइरहोस्।
+
गोष्ठी, जमघट र केजातिहुँधो धाइरहोस् ।
 
   
 
   
 
एक साँझ
 
एक साँझ
 
भेला गरेर सबै आफूहरूलाई
 
भेला गरेर सबै आफूहरूलाई
एउटा समानुपातिक सम्मेलन गराऊँ।
+
एउटा समानुपातिक सम्मेलन गराऊँ ।
 
अरूलाई छाडिराखेर गन्जागोलको निरर्थक बहसमा,
 
अरूलाई छाडिराखेर गन्जागोलको निरर्थक बहसमा,
 
निस्कूँ
 
निस्कूँ
कविलाई लिएर।
+
कविलाई लिएर ।
 +
 
 
मेरो कवि
 
मेरो कवि
 
सम्पूर्णतामा कवि नै रहोस्
 
सम्पूर्णतामा कवि नै रहोस्
नटाँसियोस् अभावले भरिएको मेरो गृहस्थसँग।
+
नटाँसियोस् अभावले भरिएको मेरो गृहस्थसँग ।
 
अलग रहोस्
 
अलग रहोस्
स्वाभिमान बेचेको मेरो जागिरेसँग।
+
स्वाभिमान बेचेको मेरो जागिरेसँग ।
 
छुट्टियोस्
 
छुट्टियोस्
मस्तिष्कले थिचिराखेको मेरो जीवबाट।
+
मस्तिष्कले थिचिराखेको मेरो जीवबाट ।
 
   
 
   
 
कविलाई हालेर आफूभित्र सम्पूर्णतामा  
 
कविलाई हालेर आफूभित्र सम्पूर्णतामा  
पंक्ति 83: पंक्ति 85:
 
कविताको पत्रबाट
 
कविताको पत्रबाट
 
समयको खोल झिकेर फ्याँकूँ
 
समयको खोल झिकेर फ्याँकूँ
उक्काऊँ भूगोलका डिलहरू।
+
उक्काऊँ भूगोलका डिलहरू,
 
फुटाऊँ चेतनाका झ्यालढोका                                 
 
फुटाऊँ चेतनाका झ्यालढोका                                 
 
भत्काऊँ विपनाका खण्डहरहरू र
 
भत्काऊँ विपनाका खण्डहरहरू र
निस्कूँ सपनाको उज्यालातिर।
+
निस्कूँ सपनाको उज्यालातिर ।
 
   
 
   
 
जीवन आफ्नै अँगालामा लठ्ठिइरहोस्
 
जीवन आफ्नै अँगालामा लठ्ठिइरहोस्
 
प्रेमको नदी आफ्नै काखबाट बगिरहोस्
 
प्रेमको नदी आफ्नै काखबाट बगिरहोस्
 
वेदना मेरो प्रेमगीत गाएर मात्तिइरहोस्
 
वेदना मेरो प्रेमगीत गाएर मात्तिइरहोस्
पीरको लास फूलको सिरानीमा निदाइरहोस्।
+
पीरको लास फूलको सिरानीमा निदाइरहोस् ।
 
   
 
   
 
ज्ञानको जालोबाट फुत्किऊँ
 
ज्ञानको जालोबाट फुत्किऊँ
भागूँ यो विचारहरूको जङ्गलबाट  
+
भागूँ, यो विचारहरूको जङ्गलबाट,
 
समयको यस आँख्लामा टेकेर
 
समयको यस आँख्लामा टेकेर
भ्रमको पहाडबाट फालहानूँ मनको वेगमा।
+
भ्रमको पहाडबाट फालहानूँ मनको वेगमा ।
 +
 
 
तमाम आविस्कारहरूलाई बोरामा कसी
 
तमाम आविस्कारहरूलाई बोरामा कसी
लुकाइदिऊँ आइन्सटाइनहरूका मस्तिष्कका कुनाहरूमा।
+
लुकाइदिऊँ आइन्सटाइनहरूका मस्तिष्कका कुनाहरूमा ।
 
   
 
   
 
सँधै थिचिरहने आफ्नै छातीबाट निस्किऊँ
 
सँधै थिचिरहने आफ्नै छातीबाट निस्किऊँ
 
मगजलाई देउरालीमा फुसर्तले थिचिराखेर
 
मगजलाई देउरालीमा फुसर्तले थिचिराखेर
पसूँ कल्पनाको बगैँचामा।
+
पसूँ कल्पनाको बगैँचामा ।
 
   
 
   
 
लाजको आवरण सीमाना मै फुकाली
 
लाजको आवरण सीमाना मै फुकाली
 
आडम्वरको थाङ्‍ग्रामा टाँगिराखेर
 
आडम्वरको थाङ्‍ग्रामा टाँगिराखेर
घामका किरण पहिरिएर दौडिऊँ।
+
घामका किरण पहिरिएर दौडिऊँ ।
 
   
 
   
 
बादल बटुलेर मैदान बनाऊँ
 
बादल बटुलेर मैदान बनाऊँ
इन्द्रेणी टाँगेर सिगारूँ।
+
इन्द्रेणी टाँगेर सिगारूँ ।
 
   
 
   
 
हावाको भकुण्डो खेल्दै
 
हावाको भकुण्डो खेल्दै
नहिँडेको बाटाको पल्लो छेऊ पुगी
+
'नहिँडेको बाटा'को पल्लो छेऊ पुगी
रोबर्ट फ्रोस्टलार्इ हात समातेर बोलाऊँ र
+
रोबर्ट फ्रोस्टलाई हात समातेर बोलाऊँ र
दुनियाँतिर फर्किएर प्रलाप सुनाउन आग्रह गरूँ
+
दुनियाँतिर फर्किएर 'प्रलाप' सुनाउन आग्रह गरूँ
गिन्सबर्गलाई।
+
गिन्सबर्गलाई ।
 
   
 
   
 
प्रभूको वर पाएर
 
प्रभूको वर पाएर
पंक्ति 121: पंक्ति 124:
 
तिमी महाकवि हौ भनी
 
तिमी महाकवि हौ भनी
 
बाजी थापूँ र  
 
बाजी थापूँ र  
जितूँ एक झोला ताराहरू।
+
जितूँ एक झोला ताराहरू ।
 +
 
 
बौलाहाको सपनाजस्तै यस घर्तीको भविष्यसँग
 
बौलाहाको सपनाजस्तै यस घर्तीको भविष्यसँग
साटूँ इलियटको बाँझो भूमि र
+
साटूँ इलियटको 'बाँझो भूमि'
 
रहरको कलमले जोतेर
 
रहरको कलमले जोतेर
एक बाली कविताको खेती गरूँ।
+
एक बाली कविताको खेती गरूँ ।
 
   
 
   
 
यावत् टुक्रा मिसिएर बनेको
 
यावत् टुक्रा मिसिएर बनेको
 
यो मले
 
यो मले
गर्न सकेन कुनै उपलब्धि।
+
गर्न सकेन कुनै उपलब्धि ।
 
   
 
   
 
फूटूँ म आफूबाट र
 
फूटूँ म आफूबाट र
 
केवल
 
केवल
कविलाई लिएर बाँचूँ।
+
कविलाई लिएर बाँचूँ ।
 
   
 
   
 
   
 
   
 
   
 
   
 
</poem>
 
</poem>

08:31, 11 मई 2020 के समय का अवतरण

फुटूँ म आफूबाट
टुक्रियूँ मेरो सम्पूर्णताका एकएक अवयवहरूमा

बाँचूँ सबै टुक्रामा पूर्णताले।
 
यावत टुक्रा जोडिएर बनेको
यो मले
बाँच्न सकेन कुनै भाग पनि
धक फुकाएर।
 
आफूबाट फुकालेर आफ्ना निर्मितिहरू
देखाइदिऊँ विनिर्माणको एउटा साक्षात् नमूना
डेरिडालाई ।

मबाट भत्किएको एक अंश, एउटा मान्छे
हिँडिरहोस् सडकमा लम्र्याङ्लम्य्राङ्‍,
बोलिरहोस् अज्ञानले भरिपूर्ण भएर सभाहरूमा,
दुनियाँका तमाम खबरहरू हालेर मथिङ्गलमा
समीक्षा गरिरहोस् र कराइरहोस् भीडहरू माझ,
निमग्न रहोस् आफ्नो लघुताको पूर्णतामा ।
 
अर्को घोरिइरहोस्
व्यापारका हिसाबकिताब र
कर्मचारीका व्यक्तिगत फाइलहरूमा ।

एउटा पढिरहोस्
एउटा केटाकेटी खेलाइरहोस्
एउटा प्रेममा पौडिरहोस् आजीवन ।
 
मलाई मन नपरेको एउटा टुक्रो म
कतै कोठाभित्र थुन्निइरहोस् ।
 
एउटा चोइटो
घरका भित्री आवरण सिँगार्न र
आवश्यकताका भोक मेटाउन लागोस् ।
भ्याउँदैन भने टुक्र्‌याओस् आफूलाई अझै
तरकारी, मसलन्द, लत्ताकपडा
इन्धन र अरू लठिबज्र हेर्ने
ठेकेदार मान्छेहरूमा ।

एउटा भाग
मबाटै टुक्रिएको भन्नेसमेत बिर्सेर
हाकिमका हरेक मुर्ख्याईँमा थपडी बजाइरहोस्,
हल्लाइरहोस् टाउको र
व्यस्त रहोस् कठपुतली चालहरूमा ।
 
एउटाले जिम्मा लेओस्
टेलिभिजन, रेडियो र अखवारहरू ।
 
आफन्त र परिचितहरूका हालखबर घोकेर बसोस् एउटा
सन्चोबिसन्चोका औपचारिकता पुर्‍याइरहोस्
कहाँ?, के?, कसो?, का चासोहरूमा रुमल्लिरहोस्
सोर्‍हसंस्कार र जन्मदिनहरूमा सहभागिता जनाइरहोस् ।
 
अर्को
आफ्ना गतिहीनताका अ-खबरहरू भट्याइरहोस् ।
गोष्ठी, जमघट र केजातिहुँधो धाइरहोस् ।
 
एक साँझ
भेला गरेर सबै आफूहरूलाई
एउटा समानुपातिक सम्मेलन गराऊँ ।
अरूलाई छाडिराखेर गन्जागोलको निरर्थक बहसमा,
निस्कूँ
कविलाई लिएर ।

मेरो कवि
सम्पूर्णतामा कवि नै रहोस्
नटाँसियोस् अभावले भरिएको मेरो गृहस्थसँग ।
अलग रहोस्
स्वाभिमान बेचेको मेरो जागिरेसँग ।
छुट्टियोस्
मस्तिष्कले थिचिराखेको मेरो जीवबाट ।
 
कविलाई हालेर आफूभित्र सम्पूर्णतामा

कविताको पत्रबाट
समयको खोल झिकेर फ्याँकूँ
उक्काऊँ भूगोलका डिलहरू,
फुटाऊँ चेतनाका झ्यालढोका
भत्काऊँ विपनाका खण्डहरहरू र
निस्कूँ सपनाको उज्यालातिर ।
 
जीवन आफ्नै अँगालामा लठ्ठिइरहोस्
प्रेमको नदी आफ्नै काखबाट बगिरहोस्
वेदना मेरो प्रेमगीत गाएर मात्तिइरहोस्
पीरको लास फूलको सिरानीमा निदाइरहोस् ।
 
ज्ञानको जालोबाट फुत्किऊँ
भागूँ, यो विचारहरूको जङ्गलबाट,
समयको यस आँख्लामा टेकेर
भ्रमको पहाडबाट फालहानूँ मनको वेगमा ।

तमाम आविस्कारहरूलाई बोरामा कसी
लुकाइदिऊँ आइन्सटाइनहरूका मस्तिष्कका कुनाहरूमा ।
 
सँधै थिचिरहने आफ्नै छातीबाट निस्किऊँ
मगजलाई देउरालीमा फुसर्तले थिचिराखेर
पसूँ कल्पनाको बगैँचामा ।
 
लाजको आवरण सीमाना मै फुकाली
आडम्वरको थाङ्‍ग्रामा टाँगिराखेर
घामका किरण पहिरिएर दौडिऊँ ।
 
बादल बटुलेर मैदान बनाऊँ
इन्द्रेणी टाँगेर सिगारूँ ।
 
हावाको भकुण्डो खेल्दै
'नहिँडेको बाटा'को पल्लो छेऊ पुगी
रोबर्ट फ्रोस्टलाई हात समातेर बोलाऊँ र
दुनियाँतिर फर्किएर 'प्रलाप' सुनाउन आग्रह गरूँ
गिन्सबर्गलाई ।
 
प्रभूको वर पाएर
निमग्न उग्राइरहेका देवकोटासित
तिमी महाकवि हौ भनी
बाजी थापूँ र
जितूँ एक झोला ताराहरू ।

बौलाहाको सपनाजस्तै यस घर्तीको भविष्यसँग
साटूँ इलियटको 'बाँझो भूमि' र
रहरको कलमले जोतेर
एक बाली कविताको खेती गरूँ ।
 
यावत् टुक्रा मिसिएर बनेको
यो मले
गर्न सकेन कुनै उपलब्धि ।
 
फूटूँ म आफूबाट र
केवल
कविलाई लिएर बाँचूँ ।