हराएकाहरू / स्वप्निल स्मृति
बाँचेकाहरु एक एक ठेगानामा छौँ
अजम्बरी दुःखलाई क्षणभङ्गुर सुखले सिङ्गारिरहे छौँ
मरेकाहरु त मरेका मरेकै भए
चिहानघारीका स–साना पेन्डोराहरुमा चुपचाप प्रवेश भए
तर जो गएका थिए
...गएका गएकै भए
अझैसम्म फर्केर आएनन्
...कहाँ गए ?
सुँगुरलाई चारो भनेर
पानी लिन पँधेरा गएका थिए
दुहुनो गाईलाई घाँस भनेर
कम्युनिस्ट झण्डाको हँसिया
पटुकीमा सिउरेर पाखातिर गएका थिए
सोल्टिनीहरुलाई बैना मार्न
फुर्का–काइँयो लिएर ठुटेपसल होस् या हाट–जात्रामा
संसार जित्छु भनेर युद्धमा होस् या
अरु नै खाले स्वप्नको महान् यात्रामा
उनीहरु गएका थिए...
उनीहरुको बाटो
हिँड्दाहिँड्दै जङ्गलपट्टि पस्यो र चढ्यो कि रुख
रुखको टुप्पोमा पुगेर चरा भयो कि उनीहरुको स्वप्न
उसो हो त उधौली/उभौलीमा
घरको निदाल या घर छेउको दूधिलो रुख सम्झेर
आउनुपर्ने हो फर्केर ... ।
उनीहरुको बाटो
चढ्दाचढ्दै हिमाल
चुचुरोमा पुगेर बादलको देशतिर पस्यो कि
त्यसो हो त कुनै ठेगाना नभएको बादलसँगै
आकाश माथि... माथि... कावा खाइरहेका हुन्
तर आमाहरु तुइनमा अड्किरहेका घाटहरु देख्दा त
अवश्य ओर्लनु पर्ने हो ।
उनीहरुको बाटो
पहिल्याउँदा पहिल्याउँदै
अजिङ्गरको मुुखभित्र पस्यो कि
उसो हो त उनीहरुको बाटो
अजिङ्गरको पुच्छरको टुप्पोमा टुङ्गिन्छ
र सारा सम्भावनाहरु समाप्त हुन्छ ।
फूलमाला लगाएर होस् या
विरालोको चाल मारेर मध्यरातमा
...जो गएका थिए
जीउँदै छन् या छैनन् ?
मानिस भगवान् होइन
जन्मेपछि अवश्य मर्छ
यी मानिसहरु हराएर भग्वान भइसके भनुँ त
बा ! अन्त मर्न ठाउँ नपाएर
आफ्नै जन्मगाउँमा मर्नलाई
टेकेर उमेरको लौरो लुखुर लुखुर आइपुग्ने हुन् ?
जो गए
खोला झैँ, अतीत झैँ
यो हावाको समुद्रमा
ठीक अहिले फुत्केर गइरहेको मेरो आवाज झैँ
उनीहरु त्यति निश्ठुर त थिँदै थिएनन्
छातीमा हात राखेर कस्तरी गाउँदथे राष्ट्र गान !
उनीहरु देश बेचेर गएका पनि त होइनन्
कि उल्टै देशले आधा बाटोमै भेट्यो र
बेचिदियो त उनीहरुलाई ?
मलाई त सुसाइरहेको सल्लाघारीमा
उनीहरुकै उच्छवास छ जस्तो लाग्छ
आधा रातमा गुञ्जिने धर्तीको झञ्जवात
उनीहरुकै क्रन्दनजस्तो लाग्छ
बेला बेला आइरहने भूकम्पहरु
उनीहरुको धड्कन जस्तो लाग्छ
बाँचेकाहरु छौँ एक–एक ठेगानामा
मरेकाहरु त मरेका मरेकै भए
तर जो गएका थिए
...गएका गएकै भए
उनीहरु
कहिले छातीमा भिक्टोरिया क्रस लगाएर
कहिले निधारमा हसिया हथौडा झण्डा मोहोरेर
बारम्बार मेरो सपनामा आउँछन् ।
