खडेरी / भूपिन
यो खेत हो
कि कोही गरीब आदमीको
पट्पटी फुटिगएको कुर्कुच्चा ?'
कि हो कुनै चित्र ?
खेतको थोत्रो कपडामा
खडेरीले ध्यान से बनाएको ?
मेरे दोस्त !
ए तो नदी हो नदी
जहाँको पानी हिउँदभरी
पडोसीको खेतमा निमेक गर्न जान्छ
र बर्सात भएपछि पगला सा बिदामा फर्कन्छ ।
तिमी त्यस्तो ठाउँमा उभिएछौ
जहाँ नदी पनि
दासहरूझैं बन्धकी पर्छ ।
आऊ अब नजिकै देहात छिरौं
उधर भी काकाकुल फाँट
यो नदीझैं वारिस पर्खेर बसिरहेछ ।
दाना नलागेको गहुँको खेतमा
आग लाग्लाझैं भएकोछ ।
मौसमसँग हारेका मकैका पोथ्राहरू
बाजु लत्राएर घुँटना टेक्दै उभिइरहेछन् ।
मिट्टीमुनी कोई रस नभेटेर
कुपोषणग्रस्त छ गन्नाको झाडी ।
देहातका किसानहरू
सधैझैं बहुत चिन्तित छन् इसबार पनि
देख्नू उनीहरूको आँखमा
भुखमरीको साया कसरी बेसरम नाचिरहेछ ?
दोस्त !
चरचरी फाटेको यो खेतमा
उनीहरूले सिर्फ देख्छन् आफ्नै चेहरा
र खराब तक्दिर ।
पता छ उनीहरूलाई
यसको जिम्मेवार छन् मुखिया
उनैले गरिदिएछन् पडोसीसँग
आधा पानी र बिजुलीको झुठा कागज ।
इसकारन हरेक हिउँदमा
नदी तरेर पारी गै जान्छ हरियाली ।
बहुत तकलिफको बात छ मेरे दोस्त
जब भारी बर्सात हुन्छ
थुनिदिन्छ पडोसीले बाँधको दरबाजा
र बाढ पसेर हाम्रो खलिहान बगाँउँछ ।
मेरे दोस्त !
यो यस्तै गाव हो
जहाँ हर हिउँदमा
खडेरीले किसानहरूको तक्दिर फुटाउँछ
र बर्सातमा बाढले उनीहरूको बास उठाउँछ ।
लेकिन सुनेकोछु-
'मेरो देहातमा बहुत बढियाँ छ'
साला मुखियाले
पापी पडोसीलाई
अभितक यस्तै तार पठाउँछ ।