जुमला खाडाचक्रका रास्कोटी राजा मलयवर्माको खाडा प्रकाश / नेउल्या दमाई
जुमला खाडाचक्रका रास्कोटी
राजा मलयवर्माको खाडा प्रकाश
ॐ स्वस्ति प्रथमं पाया राजा ।।। इन्द्रका छाप ।।। वा पंछी पाया राजा ।।। चौरासी सिद्धका छाप ।।। वा पछी पाया राजा वर्मा विस्नु महेसरका छाप ।।। इन्द्रको वक्स कुन्ता को पायो ।।। भिकभर छेती (छेत्री) बोलाया भीकभर छेति का पाराजित भया ।।। पाराजितका अस्म जाजुल सिल भया ।।। अस्म जाजुलिसिलका मकदरवारा भया ।।। कमरदवारा स्यूपिग भया ।।। स्यूपिगका ज्युपिग भया ।।। ज्यूपिगका जालंधरि भया ।।। जालंधरिका राजा ।।। रत्नंजोति भया ।।। रन्तजोतिका पाहारिराये भया ।।। पहारिरायेका अराइमल भया ।।। अराइमलका पराइम्लल भया ।।। पराइमलका षाराच्यल भया ।।। षाराच्ललका डेरमल भया ।।। डेरमलका विरम्ललारका कादरिम्लल भया ।।। कादरिम्ललका कोटरिमल भया ।।। कोटरिम्ललका टोटरिम्लल भया ।।। टोटरिम्ललका छोटरिम्लल भया ।।। छोटरिम्ललका राजा मलै भ्मंम भया ।।। तब राजा मलै भ्मंमले आकास पारो प्रगास्या ।।। पाताल बारो प्रगास्या ।।। डीलितो हलकुल्याया सेर सुन सउदान बाटी आयो ।।। मन सुन मोरंग (बाटी) आयो ।।। लिग्लिक्या कोट जाई ।।। वरा वरा ऐ थरा पाया ।।। सेन सुन अमरित पीया ।।। डेरनीन हरि ज्यूनईन ।।। सितको दरिसनु (सिद्धको दर्सन) पाया ।।। तब मलै. मम्मले मनसुर लाया ।।। ढोर मार्या ।।। प्रुव मार्या ।।। डीलिमार्या ।।। झाजर मार्या ।।। अलगन्निदा भगिरति ।।। जाइ ।।। पाडो पषाल्या स्तासये सुजउलिगर मार्या ।।। स्तासये वुजउलि गर मार्या ।।। दाग मार्या देउपुर मार्या ।।। कारा मार्या ।।। कीला मार्या ।।। कमरा क्लिलासाद लाया ।।। साइदुवार आषा हार्या ।।। हरिदवार आई वेर्यागारु किन्या ।।। डेरदीन गादीवसि हुकम फिराया ।।। तब राजा मलै भ्मम कि महाराजि भइ ।।। फीरि राजा मलइ भ्ममले मनसुर लाया ।।। गड मार्या कुमाउ मार्या ।।। वाइस पष्यालि कोस मार्या कुलघाट आई पारो पषाल्या ।।। तब राजा मलै. भ्ममकि माहाराजी भइ ।।। फिरि राजा मलै. भ्ममले मनसुर लाया ।।। डोटी आई डोटी कारै का जिउ राजा सँग पाउपार जान्या वेला वेर्यागरु वोकाया ।।। तब राजा मलै. भ्ममकि माहाराजि भइ ।।। फिरि राजा मलै. भ्ममले मनसुर लाया ।।। छाम मार्या अछाम मार्या ।।। वसन्याथि जिउला आइ ।।। लस्कर छक्याया ।।। काला गाउँका काला उषु ।।। द्रनाको जोलो धनउ जोलो गुल्यालि सिक काटी जुमिला पुर्यायो ।।। तब राजा मलै. भ्ममकि माहाराजि फिरि राजा मलै. भ्ममले मनसुर लाया दुलु जाई दुलुका ज्वाला जगाया ।।। दुलुका दार पोचेर हतसार पुर्याया ।।। पोचेर दरबार लाया ।।। नेपालको कठमारु (काष्ठमण्डप) लाया ।।। दुलुको झ्याकोटी (झिगटीबाल घर) लाया ।।। बाउत हानु तेल भयो ।।। फिरि राजा मलै. भ्ममले मनसुर लाया ।।। आसा मार्या देवा मार्या ।।। कोकि मार्या पाटन मार्या ।।। जिला मार्या हजारा मार्या ।।। चिन मार्या चिनउर्या मार्या महाचिन हलकु पुर्याया ।।। तब राजा मलइ भ्ममकि महाराजि भइ ।।। भोट मार्या भोटान मार्या सरवोर आइ षारो पषाल्या ।।। हुमिलो मार्या जुमलो मार्या हिग्यापानि आई षारो पषाल्या तब राजा मलइ भ्ममकि माहाराजि भई ।।। अछामि वरमावसि राजा सग षोसेन्या लाया ।।। द्रनालि राजा सग नारिउल पान भरायो ।।। जिलसैनि राजा सग जिला पन्या (पोलन्या) लाया ।।। दगाल्या राजा सग दाल भराया ।।। कल्यानका राजा सग कला पोर्याउन लाया ।।। छत्याल सग छाता बोकाया ।।। तब राजा मलइ भ्ममकि माहाराजि भइ ।।। तब राजा मलइ भ्मम भया ।।। मलै. भ्ममका आनति भ्मम भया ।।। आनतऐममका स्री (श्री) वम भया ।।। श्रीवमका संसारी विम भया ।।। संसारिव्मका सतिवम भया ।।। सतिव्भका जतिव्म भया ।।। जतिम्मका मानसाइ भया ।।। मानसाइका भानसाइ भया ।।। भानसाहीका मनसर भाइ भया ।।। मन सरसाइका मुतिसाई भया ।।। मुतिसाइज्यागिरि सासाई भया ।।। ज्यागिरिसाइका बदीसाइ भया ।।।स बदीसाइका भोपनाराइन भया ।।। भोपनाराइनका जये बाहादुर भया ।।। जये बहादुरका नरनाराइन भया ।।। जब राजा नरनाराइनको पार प्रगासियो ।
(यो खाडाप्रकाश-सुपकार २०१२।७।१७।५ का दिन जुमला सान्निदरा लोषाडा कान्छीवाडाका नेउल्या दमाइका छोरा धनदमाइका घर प्राप्त भयेका पुराना पुस्तकबाट नेउल्यादमाइले ४० वर्ष अघि लेखेका कलौत्याक्षरका पुस्तकबाट सारियेको छ । यसको वर्णमाला र प्रथम पृष्ठको चित्र दिइयेको छ । कलात भन्नेवाजा प्राधान्येन बजाउने कलाती दमाइका व्यवहारमा विशेषतया आयेकाले कलौत्या अक्षर भन्ने नाम प्रसिद्ध छ । यसमा बद्रीसाई देखिका नाम पछि लेखियेका छन् । नरनारायण पछि अब गोरषबहादुर साह राजा छन् ।)
साभारः इतिहास प्रकाश २।१ (२०१३), पृ. ३२७-२९
