"प्रोषित भर्तृकाको विरह / कृष्णचन्द्र शर्मा अर्याल" के अवतरणों में अंतर

सुनन हे सखि ई मनका कुरा
         गम गरीकन दुःख सहे पुरा ।
खपिसकें भरसक यतिका दिन
         अति भयो अब खप्न म सक्तिन ।।१।।

दिनदिनै विरहानल बल्नगै
         अलि अलि गरि यो वपु जल्नगै ।
अब त बाँकि छ खाग हुनाकन
          अब कसो गरि खप्नु त लौ भन ? ।।२।।

निठुर झै भइ बस्नुभयो वहाँ
          झलझली म त संझदि छू यहाँ ।
नजर तानिलिंदा पनि थाकियो
          कसरि खप्नु त अज वियोग यो ।।३।।

अब त आइगयो ऋतु ग्रीष्म यो
          नगरमा-गरमा गरमी भयो ।
 दि (लि) न त-यार भये अब-ला-जन
          पवन सेवनमा वनमा मन ।।४।।

पतिसँगै सवका सब कालमा
         भवनमा वनमा सब ठाममा ।
म त अभागिनी हा ! ठगिये यसै
         सहन शक्ति नभै कसै ।।५।।

शरिरभर सब चन्दन घस्तछन्
         सुरतमा रत मानिस मस्त छन् ।
फिरनुहुन्छ कि आज भनी पति ।
         सटकमा टक लाइरहे अति ।।६।।

बितिशक्यो अब ग्रीषम पनी बसै
         कम भयो अनि आश पनी उसै ।
सँगिनीका सँग देखिलिदा पति
         खपिनशक्नु मलाइ भयो अति ।।७।।

वितिशके ऋतु पाँच यसै गरी
नफिरने हृदयेश्वर क्यै गरी ।
शरिरम बसि जेठ र साउन
रत इ छन झरि ताप गराउन ।।८।।

घुमि-फिरीकन आइ वसन्त यो
        मकन फेरि गराउँछ दिक्क यो ।
कुहू कुहू गरि कोइलि बोल्दछन
        युवकको मन दीप्त गराउँछन् ।।९।।

विरहिको मन खिन्न गराउँछन्
         मदन मानिनि-मान गिराउँछन् ।
अब त मानिनि मानि निको पति
         सफरमा फरमाउँदछन् कति ।।१०।।

पहिरि भूषण वस्त्र शरीरमा
         पहिरि सिन्दूर लाल ललाटमा ।
पहिरि गाजल सुन्दर नेत्रमा
          गरिलिने ति बिहार विहारमा ।।११।।

फूल फूले फूलबारिभरी सब !
          अलिअली अलि झुल्न गये अब
जब हुने मन चन्चल योगिको
          कसरि रोकिनु चित्त वियोगिको ! ।।१२।।

पहिरि हार मणी रमणीहरु
          रमण साथ यहाँ रमछन् अरु ।
सहनुसम्म सहें कतिसम्म रुँ
          जहर खाइ मरुँ कि डुबी मरुँ ।।१३।।

विरह-अग्नि बढेर डढ्यो मन
           शमन हुन्छ कहाँ सखि ! यो मन ।
अरु कुरा अब भन्न त शक्तिन
            खसमको सम कोहि म देख्तिन ।।१४।।

यसरि दुख पुकार गरीकन
            विपतिमा पतिमा दिइ यो मन ।
घडि पला सब मास सरी सरी
            तन सुकाउँदछन् विरही परी ।।१५।।



(*सूक्तिसिन्धु (फेरि), जगदम्बा प्रकाशन, २०२४)