भारत की संस्कृति के लिए... भाषा की उन्नति के लिए... साहित्य के प्रसार के लिए

"कह-मुकरियाँ / अमीर खुसरो" के अवतरणों में अंतर

Kavita Kosh से
यहाँ जाएँ: भ्रमण, खोज
 
(3 सदस्यों द्वारा किये गये बीच के 9 अवतरण नहीं दर्शाए गए)
पंक्ति 3: पंक्ति 3:
 
|रचनाकार=अमीर खुसरो
 
|रचनाकार=अमीर खुसरो
 
}}  
 
}}  
<br>
+
{{KKCatKahMukariyan}}
१.<br>
+
<poem>
खा गया पी गया <br>
+
१.  
दे गया बुत्ता <br>
+
खा गया पी गया
ऐ सखि साजन? <br>
+
दे गया बुत्ता
ना सखि कुत्ता! <br><br>
+
ऐ सखि साजन?
 +
ना सखि कुत्ता!  
  
२.<br>
+
२.  
लिपट लिपट के वा के सोई <br>
+
लिपट लिपट के वा के सोई
छाती से छाती लगा के रोई <br>
+
छाती से छाती लगा के रोई
दांत से दांत बजे तो ताड़ा <br>
+
दांत से दांत बजे तो ताड़ा
ऐ सखि साजन? ना सखि जाड़ा!<br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि जाड़ा!  
  
३.<br>
+
३.  
रात समय वह मेरे आवे <br>
+
रात समय वह मेरे आवे
भोर भये वह घर उठि जावे <br>
+
भोर भये वह घर उठि जावे
यह अचरज है सबसे न्यारा <br>
+
यह अचरज है सबसे न्यारा  
ऐ सखि साजन? ना सखि तारा! <br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि तारा!  
  
४.<br>
+
४.  
नंगे पाँव फिरन नहिं देत<br>
+
नंगे पाँव फिरन नहिं देत  
पाँव से मिट्टी लगन नहिं देत<br>
+
पाँव से मिट्टी लगन नहिं देत  
पाँव का चूमा लेत निपूता <br>
+
पाँव का चूमा लेत निपूता
ऐ सखि साजन? ना सखि जूता! <br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि जूता!
  
५.<br>
+
५.  
ऊंची अटारी पलंग बिछायो <br>
+
ऊंची अटारी पलंग बिछायो
मैं सोई मेरे सिर पर आयो <br>
+
मैं सोई मेरे सिर पर आयो
खुल गई अंखियां भयी आनंद <br>
+
खुल गई अंखियां भयी आनंद
ऐ सखि साजन? ना सखि चांद! <br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि चांद!  
  
६.<br>
+
६.  
जब माँगू तब जल भरि लावे <br>
+
जब माँगू तब जल भरि लावे
मेरे मन की तपन बुझावे <br>
+
मेरे मन की तपन बुझावे
मन का भारी तन का छोटा <br>
+
मन का भारी तन का छोटा
ऐ सखि साजन? ना सखि लोटा! <br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि लोटा!  
  
७.<br>
+
७.  
वो आवै तो शादी होय <br>
+
वो आवै तो शादी होय
उस बिन दूजा और न कोय <br>
+
उस बिन दूजा और न कोय
मीठे लागें वा के बोल <br>
+
मीठे लागें वा के बोल
ऐ सखि साजन? ना सखि ढोल! <br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि ढोल!  
  
८.<br>
+
८.  
बेर-बेर सोवतहिं जगावे <br>
+
बेर-बेर सोवतहिं जगावे
ना जागूँ तो काटे खावे <br>
+
ना जागूँ तो काटे खावे
व्याकुल हुई मैं हक्की बक्की <br>
+
व्याकुल हुई मैं हक्की बक्की
ऐ सखि साजन? ना सखि मक्खी! <br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि मक्खी!  
  
९.<br>
+
९.  
अति सुरंग है रंग रंगीले <br>
+
अति सुरंग है रंग रंगीले
है गुणवंत बहुत चटकीलो<br>
+
है गुणवंत बहुत चटकीलो  
राम भजन बिन कभी न सोता <br>
+
राम भजन बिन कभी न सोता
ऐ सखि साजन? ना सखि तोता! <br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि तोता!  
  
१०.<br>
+
१०.  
आप हिले और मोहे हिलाए <br>
+
आप हिले और मोहे हिलाए
वा का हिलना मोए मन भाए <br>
+
वा का हिलना मोए मन भाए
हिल हिल के वो हुआ निसंखा <br>
+
हिल हिल के वो हुआ निसंखा
ऐ सखि साजन? ना सखि पंखा! <br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि पंखा!  
  
११.<br>
+
११.  
अर्ध निशा वह आया भौन <br>
+
अर्ध निशा वह आया भौन
सुंदरता बरने कवि कौन <br>
+
सुंदरता बरने कवि कौन
निरखत ही मन भयो अनंद<br>
+
निरखत ही मन भयो अनंद  
ऐ सखि साजन? ना सखि चंद!<br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि चंद!
  
१२.<br>
+
१२.  
शोभा सदा बढ़ावन हारा<br>
+
शोभा सदा बढ़ावन हारा  
आँखिन से छिन होत न न्यारा <br>
+
आँखिन से छिन होत न न्यारा
आठ पहर मेरो मनरंजन<br>
+
आठ पहर मेरो मनरंजन
ऐ सखि साजन? ना सखि अंजन! <br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि अंजन!  
  
१३.<br>
+
१३.  
जीवन सब जग जासों कहै<br>
+
जीवन सब जग जासों कहै
वा बिनु नेक न धीरज रहै<br>
+
वा बिनु नेक न धीरज रहै  
हरै छिनक में हिय की पीर<br>
+
हरै छिनक में हिय की पीर  
ऐ सखि साजन? ना सखि नीर!<br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि नीर!
  
१४.<br>
+
१४.  
बिन आये सबहीं सुख भूले<br>
+
बिन आये सबहीं सुख भूले  
आये ते अँग-अँग सब फूले<br>
+
आये ते अँग-अँग सब फूले  
सीरी भई लगावत छाती<br>
+
सीरी भई लगावत छाती  
ऐ सखि साजन? ना सखि पाती!<br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि पाती!
  
१५.<br>
+
१५.  
सगरी रैन छतियां पर राख <br>
+
सगरी रैन छतियां पर राख
रूप रंग सब वा का चाख <br>
+
रूप रंग सब वा का चाख
भोर भई जब दिया उतार <br>
+
भोर भई जब दिया उतार
सखी साजन? ना सखि हार!<br><br>
+
सखि साजन? ना सखि हार!  
  
१६.<br>
+
१६.  
पड़ी थी मैं अचानक चढ़ आयो <br>
+
पड़ी थी मैं अचानक चढ़ आयो
जब उतरयो तो पसीनो आयो <br>
+
जब उतरयो तो पसीनो आयो
सहम गई नहीं सकी पुकार <br>
+
सहम गई नहीं सकी पुकार
ऐ सखि साजन? ना सखि बुखार!<br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि बुखार!  
  
१७.<br>
+
१७.  
सेज पड़ी मोरे आंखों आए <br>
+
सेज पड़ी मोरे आंखों आए
डाल सेज मोहे मजा दिखाए <br>
+
डाल सेज मोहे मजा दिखाए
किस से कहूं अब मजा में अपना <br>
+
किस से कहूं अब मजा में अपना
ऐ सखि साजन? ना सखि सपना! <br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि सपना!  
  
१८.<br>
+
१८.  
बखत बखत मोए वा की आस <br>
+
बखत बखत मोए वा की आस
रात दिना ऊ रहत मो पास <br>
+
रात दिना ऊ रहत मो पास
मेरे मन को सब करत है काम <br>
+
मेरे मन को सब करत है काम
ऐ सखि साजन? ना सखि राम! <br><br>
+
ऐ सखि साजन? ना सखि राम!  
  
१९.<br>
+
१९.  
सरब सलोना सब गुन नीका<br>
+
सरब सलोना सब गुन नीका  
वा बिन सब जग लागे फीका<br>
+
वा बिन सब जग लागे फीका  
वा के सर पर होवे कोन<br>
+
वा के सर पर होवे कोन  
ऐ सखि ‘साजन’ना सखि! ,लोन(नमक)<br><br>
+
ऐ सखि ‘साजन’ना सखि! लोन(नमक)
  
२०.<br>
+
२०.  
सगरी रैन मिही संग जागा<br>
+
सगरी रैन मिही संग जागा  
भोर भई तब बिछुड़न लागा<br>
+
भोर भई तब बिछुड़न लागा  
उसके बिछुड़त फाटे हिया’<br>
+
उसके बिछुड़त फाटे हिया’  
ए सखि ‘साजन’ ना,सखि! दिया(दीपक) <br><br>
+
ए सखि ‘साजन’ ना, सखि! दिया(दीपक)
 +
 
 +
21.
 +
राह चलत मोरा अंचरा गहे।
 +
मेरी सुने न अपनी कहे
 +
ना कुछ मोसे झगडा-टंटा
 +
ऐ सखि साजन ना सखि कांटा!
 +
 
 +
22.
 +
बरसा-बरस वह देस में आवे,
 +
मुँह से मुँह लाग रस प्यावे।
 +
वा खातिर मैं खरचे दाम,
 +
ऐ सखि साजन न सखि! आम।।
 +
 
 +
23.
 +
नित मेरे घर आवत है,
 +
रात गए फिर जावत है।
 +
मानस फसत काऊ के फंदा,
 +
ऐ सखि साजन न सखि! चंदा।।
 +
 
 +
24.
 +
आठ प्रहर मेरे संग रहे,
 +
मीठी प्यारी बातें करे।
 +
श्याम बरन और राती नैंना,
 +
ऐ सखि साजन न सखि! मैंना।।
 +
 
 +
25.
 +
घर आवे मुख घेरे-फेरे,
 +
दें दुहाई मन को हरें,
 +
कभू करत है मीठे बैन,
 +
कभी करत है रुखे नैंन।
 +
ऐसा जग में कोऊ होता,
 +
ऐ सखि साजन न सखि! तोता।।
 +
</poem>

11:16, 19 सितम्बर 2017 के समय का अवतरण

१.
खा गया पी गया
दे गया बुत्ता
ऐ सखि साजन?
ना सखि कुत्ता!

२.
लिपट लिपट के वा के सोई
छाती से छाती लगा के रोई
दांत से दांत बजे तो ताड़ा
ऐ सखि साजन? ना सखि जाड़ा!

३.
रात समय वह मेरे आवे
भोर भये वह घर उठि जावे
यह अचरज है सबसे न्यारा
ऐ सखि साजन? ना सखि तारा!

४.
नंगे पाँव फिरन नहिं देत
पाँव से मिट्टी लगन नहिं देत
पाँव का चूमा लेत निपूता
ऐ सखि साजन? ना सखि जूता!

५.
ऊंची अटारी पलंग बिछायो
मैं सोई मेरे सिर पर आयो
खुल गई अंखियां भयी आनंद
ऐ सखि साजन? ना सखि चांद!

६.
जब माँगू तब जल भरि लावे
मेरे मन की तपन बुझावे
मन का भारी तन का छोटा
ऐ सखि साजन? ना सखि लोटा!

७.
वो आवै तो शादी होय
उस बिन दूजा और न कोय
मीठे लागें वा के बोल
ऐ सखि साजन? ना सखि ढोल!

८.
बेर-बेर सोवतहिं जगावे
ना जागूँ तो काटे खावे
व्याकुल हुई मैं हक्की बक्की
ऐ सखि साजन? ना सखि मक्खी!

९.
अति सुरंग है रंग रंगीले
है गुणवंत बहुत चटकीलो
राम भजन बिन कभी न सोता
ऐ सखि साजन? ना सखि तोता!

१०.
आप हिले और मोहे हिलाए
वा का हिलना मोए मन भाए
हिल हिल के वो हुआ निसंखा
ऐ सखि साजन? ना सखि पंखा!

११.
अर्ध निशा वह आया भौन
सुंदरता बरने कवि कौन
निरखत ही मन भयो अनंद
ऐ सखि साजन? ना सखि चंद!

१२.
शोभा सदा बढ़ावन हारा
आँखिन से छिन होत न न्यारा
आठ पहर मेरो मनरंजन
ऐ सखि साजन? ना सखि अंजन!

१३.
जीवन सब जग जासों कहै
वा बिनु नेक न धीरज रहै
हरै छिनक में हिय की पीर
ऐ सखि साजन? ना सखि नीर!

१४.
बिन आये सबहीं सुख भूले
आये ते अँग-अँग सब फूले
सीरी भई लगावत छाती
ऐ सखि साजन? ना सखि पाती!

१५.
सगरी रैन छतियां पर राख
रूप रंग सब वा का चाख
भोर भई जब दिया उतार
ऐ सखि साजन? ना सखि हार!

१६.
पड़ी थी मैं अचानक चढ़ आयो
जब उतरयो तो पसीनो आयो
सहम गई नहीं सकी पुकार
ऐ सखि साजन? ना सखि बुखार!

१७.
सेज पड़ी मोरे आंखों आए
डाल सेज मोहे मजा दिखाए
किस से कहूं अब मजा में अपना
ऐ सखि साजन? ना सखि सपना!

१८.
बखत बखत मोए वा की आस
रात दिना ऊ रहत मो पास
मेरे मन को सब करत है काम
ऐ सखि साजन? ना सखि राम!

१९.
सरब सलोना सब गुन नीका
वा बिन सब जग लागे फीका
वा के सर पर होवे कोन
ऐ सखि ‘साजन’ना सखि! लोन(नमक)

२०.
सगरी रैन मिही संग जागा
भोर भई तब बिछुड़न लागा
उसके बिछुड़त फाटे हिया’
ए सखि ‘साजन’ ना, सखि! दिया(दीपक)

21.
राह चलत मोरा अंचरा गहे।
मेरी सुने न अपनी कहे
ना कुछ मोसे झगडा-टंटा
ऐ सखि साजन ना सखि कांटा!

22.
बरसा-बरस वह देस में आवे,
मुँह से मुँह लाग रस प्यावे।
वा खातिर मैं खरचे दाम,
ऐ सखि साजन न सखि! आम।।

23.
नित मेरे घर आवत है,
रात गए फिर जावत है।
मानस फसत काऊ के फंदा,
ऐ सखि साजन न सखि! चंदा।।

24.
आठ प्रहर मेरे संग रहे,
मीठी प्यारी बातें करे।
श्याम बरन और राती नैंना,
ऐ सखि साजन न सखि! मैंना।।

25.
घर आवे मुख घेरे-फेरे,
दें दुहाई मन को हरें,
कभू करत है मीठे बैन,
कभी करत है रुखे नैंन।
ऐसा जग में कोऊ होता,
ऐ सखि साजन न सखि! तोता।।