भारत की संस्कृति के लिए... भाषा की उन्नति के लिए... साहित्य के प्रसार के लिए

"छोडेर जानेहरू / सीमा आभास" के अवतरणों में अंतर

Kavita Kosh से
यहाँ जाएँ: भ्रमण, खोज
('{{KKGlobal}} {{KKRachna |रचनाकार=सीमा आभास |अनुवादक= |संग्रह= }} {{KKCatKavi...' के साथ नया पृष्ठ बनाया)
 
 
पंक्ति 9: पंक्ति 9:
 
<poem>
 
<poem>
  
बग्ने पानीमुनिको ढुङ्गोझैँ
+
हुर्काएका थिए स्वाभिमानको वृक्ष
लेउ लागेर छोडिएपछि पिँधमा
+
कहाँ चिसो भन्न पाए र ?
+
इन्द्रेणी ओराल्ने गरेका
+
उपत्यका कहाँ बिलाए ?
+
माझीले चलाउन छोडेको
+
डुङ्गा किनारमा छोडी
+
जलकुम्भीझैँ तैरदै
+
कुन बाटो रोजे
+
सेता हाँस बनेर,
+
घरमा पुज्ने भुमें देउता ढोंगी गएपछि
+
घरमुनि सेताम्मे फुल्ने अम्बकका रुखछेउ
+
किन फर्किएनन् ?
+
घण्टी फूल फूल्दै झर्दै गरेको यामको बेवास्ता गरी
+
आलुबखडाका फूलमा ओर्लने न्यानो घामको छायाँ नाप्दै
+
किन पश्चिम भञ्ज्याङ तरेर
+
कोसीको बगरै बगर लस्करै गइरहे
+
सहनाई बजाउँदै
+
सेतो फेटा गुतेर
+
छोडेर गएपछि
+
नदीले किनार भत्काएको छैन
+
बढाएको छैन बगर
+
नीलो दहमा पौडने माछाका भुराहरू बढेका छैनन्
+
बिहान खस्नुअघि नदीले गाउने भाका फेरिएको छैन
+
हिँडेभन्दा टाढा पुगेको छैन भञ्ज्याङ छिचोल्ने बाटो
+
बेहुली चरीले उज्यालोको रङ फेरेको छैन ।
+
त्यहाँभन्दा पर ठोक्किएको छै बतास
+
जहाँ छोडिएको थियो
+
  
 +
आलुबखडामा चचहुई खेल्थ्यो वसन्त याम
 +
जूनलाई नुहाएर आकाश चम्काउँथे चराचुरु∙गी
 +
घाम छेकेर लहरै उड्थे कर्याङकुरुङका बथान
 +
इन्द्रेणीमा तुर्लुङ्ग झुन्डिएर पिङ खेल्थे भुराभुरी
 +
मस्त पोखरीमा नुहाएर तन्नेरी भई निस्कन्थे केटाकेटी ।
 +
 +
एकाएक उनीहरुको धुरीमा खसेर गयो पुच्छ्रेतारा
 +
र, भत्किए उनीहरु ।
 +
 +
उनीहरुले गाउने घण्टीफूलको गीत खसिरहेछ पँधेरामाथि
 +
जुरुक्क अग्लिएर, उनीहरुलाई डाकुँलाझैँ गर्छ यो मनोहर उपत्यका
 +
उनीहरुसँगै जाउँलाझैँ गरी उड्न खोज्छन् ढुङ्गामा कुँदेका हलेसोका चित्र ।
 +
 +
जाने बेलामा ढोगेथे, कुलपितृको आशीर्वादलाई 
 +
भाकलको पैतालामा चढाउन पालेथे भाले र बोको
 +
भेटीपाती उठाएर गएका उनीहरु फर्किएनन् अझै ।
 +
 +
जाँदै गर्दा
 +
आफ्नै जहानजस्तो राते कुकुर
 +
खोरका सुँगुर र कुखुरा
 +
दाम्लाका गाईबस्तु
 +
लिएर गए कि छोडेर गए ?
 +
 +
अलिअलि गर्दै च्यातिएका थिए हृदयका पत्र
 +
दुख्यो भन्न पाए कि पाएनन् ?
 +
 +
अमुक शत्रुले कुवामै रेटी मारेको
 +
गाउँका तन्नेरीहरुको काँचो वायु र छाया
 +
कुवाको पानीमा डब्डबाउँछ भन्थे
 +
उनीहरुकै हंस कुवाभित्रबाट चिच्च्याउँदै भाग्छ भन्थे
 +
त्यो भूतकुवाको पानी खान नसकेर
 +
तिर्खाले प्याकप्याक गर्दै
 +
कुन नदीतटतिर गए ती सेता हाँसहरु ?
 +
 +
बेखबर तिनीहरुका घरजहान
 +
रातबिहान बर्बराउँदै कुद्थे गल्लीगल्ली
 +
आफ्नै आँगनको त्रासदीले, कहाँ लखेट्यो उनीहरुलाई ?
 +
 +
बर्खा झरेर जीउभरिका कपडा च्यातेथ्यो
 +
बाढीमा सोहोरिँदै नाङ्गै गए कि केही लाउन पाए ?
 +
 +
केराको थाममा खुकुरी गाडेर खोलाको पानीसँगै बगे भन्थे
 +
दोभानबाट हराएका ती जोडीहरुको वयस्कपन
 +
कसैले भेटे या भेटेनन् ?
 +
 +
छानोबाट मझेरीमा तारा झरुन्जेलसम्म
 +
ढोकामै बसेर रुँदै थिए भोका नानीहरु
 +
रातभरि भोकै रोइरहे कि खान पाए ?
 +
 +
ढाकरमा पृथ्वी बोक्ने बूढा घाम–जूनजस्ता बा–आमै
 +
अझै छन् कि ढाकर बिसाएर धरतीपारि गए ?
 +
 +
माहुरीको घारजस्तो पुख्र्यौली थलो
 +
बचेरा हुर्किएको गुँडजस्तै टुहुरो देउराली
 +
उनीहरुकै आस्थामा उभिने शीतल बर–पीपल
 +
हरिया पात हल्लाउँदै हेरिरहेछन्
 +
उनीहरुले भन्ज्याङ तरेर गएको बाटो ।
 +
 +
आँटीमाथि बल्दाबल्दैको दियालो हातमा बोकेर 
 +
आनै पाखुरामाथि उभ्याएको घर काँधमा राखेर
 +
खुनले आर्जेको सृष्टि विधातालाई बुझाएर
 +
उक्काएर आनै पैतालाको छाप
 +
यो सम्पूर्ण बस्तीलाई माया मारेर
 +
विरही तालमा सहनाई बजाउँदै
 +
कहाँ गए छोडेर जानेहरु ?
 
</poem>
 
</poem>

09:56, 3 मई 2020 के समय का अवतरण


हुर्काएका थिए स्वाभिमानको वृक्ष ।

आलुबखडामा चचहुई खेल्थ्यो वसन्त याम
जूनलाई नुहाएर आकाश चम्काउँथे चराचुरु∙गी
घाम छेकेर लहरै उड्थे कर्याङकुरुङका बथान
इन्द्रेणीमा तुर्लुङ्ग झुन्डिएर पिङ खेल्थे भुराभुरी
मस्त पोखरीमा नुहाएर तन्नेरी भई निस्कन्थे केटाकेटी ।

एकाएक उनीहरुको धुरीमा खसेर गयो पुच्छ्रेतारा
र, भत्किए उनीहरु ।

उनीहरुले गाउने घण्टीफूलको गीत खसिरहेछ पँधेरामाथि
जुरुक्क अग्लिएर, उनीहरुलाई डाकुँलाझैँ गर्छ यो मनोहर उपत्यका
उनीहरुसँगै जाउँलाझैँ गरी उड्न खोज्छन् ढुङ्गामा कुँदेका हलेसोका चित्र ।

जाने बेलामा ढोगेथे, कुलपितृको आशीर्वादलाई
भाकलको पैतालामा चढाउन पालेथे भाले र बोको
भेटीपाती उठाएर गएका उनीहरु फर्किएनन् अझै ।

जाँदै गर्दा
आफ्नै जहानजस्तो राते कुकुर
खोरका सुँगुर र कुखुरा
दाम्लाका गाईबस्तु
लिएर गए कि छोडेर गए ?

अलिअलि गर्दै च्यातिएका थिए हृदयका पत्र
दुख्यो भन्न पाए कि पाएनन् ?

अमुक शत्रुले कुवामै रेटी मारेको
गाउँका तन्नेरीहरुको काँचो वायु र छाया
कुवाको पानीमा डब्डबाउँछ भन्थे
उनीहरुकै हंस कुवाभित्रबाट चिच्च्याउँदै भाग्छ भन्थे
त्यो भूतकुवाको पानी खान नसकेर
तिर्खाले प्याकप्याक गर्दै
कुन नदीतटतिर गए ती सेता हाँसहरु ?

बेखबर तिनीहरुका घरजहान
रातबिहान बर्बराउँदै कुद्थे गल्लीगल्ली
आफ्नै आँगनको त्रासदीले, कहाँ लखेट्यो उनीहरुलाई ?

बर्खा झरेर जीउभरिका कपडा च्यातेथ्यो
बाढीमा सोहोरिँदै नाङ्गै गए कि केही लाउन पाए ?

केराको थाममा खुकुरी गाडेर खोलाको पानीसँगै बगे भन्थे
दोभानबाट हराएका ती जोडीहरुको वयस्कपन
कसैले भेटे या भेटेनन् ?

छानोबाट मझेरीमा तारा झरुन्जेलसम्म
ढोकामै बसेर रुँदै थिए भोका नानीहरु
रातभरि भोकै रोइरहे कि खान पाए ?

ढाकरमा पृथ्वी बोक्ने बूढा घाम–जूनजस्ता बा–आमै
अझै छन् कि ढाकर बिसाएर धरतीपारि गए ?

माहुरीको घारजस्तो पुख्र्यौली थलो
बचेरा हुर्किएको गुँडजस्तै टुहुरो देउराली
उनीहरुकै आस्थामा उभिने शीतल बर–पीपल
हरिया पात हल्लाउँदै हेरिरहेछन्
उनीहरुले भन्ज्याङ तरेर गएको बाटो ।

आँटीमाथि बल्दाबल्दैको दियालो हातमा बोकेर
आनै पाखुरामाथि उभ्याएको घर काँधमा राखेर
खुनले आर्जेको सृष्टि विधातालाई बुझाएर
उक्काएर आनै पैतालाको छाप
यो सम्पूर्ण बस्तीलाई माया मारेर
विरही तालमा सहनाई बजाउँदै
कहाँ गए छोडेर जानेहरु ?